รถไฟฟ้าพลิกประวัติศาสตร์ เมื่อรถไฟฟ้าไม่ใช่เรื่องใหม่

รถไฟฟ้า (Electric Vehicle: EV) ที่เป็นนิยมในยุคปัจจุบัน มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนานกว่าที่เราคิด บทความนี้เราจะพาคุณย้อนกลับไปดูประวัติศาสตร์ของรถไฟฟ้าคันแรกของโลก และผู้ผลิตที่สร้างสิ่งนี้ขึ้นมา

รถยนต์ไฟฟ้าคันแรกเกิดขึ้นเมื่อไหร่

รถไฟฟ้าคันแรกของโลกถูกสร้างขึ้นใน ช่วงศตวรรษที่ 19 เป็นช่วงที่การปฏิวัติอุตสาหกรรมขยายตัวไปทั่วโลกโดยเฉพาะในยุโรป และเป็นช่วงเวลาที่รถเครื่องยนต์สันดาปภายใน (Internal Combustion Engine: ICE or IC engine) เริ่มปรากฏขึ้น มีการประดิษฐ์รถยนต์คันแรกโดย Karl Benz ในปี ค.ศ. 1885 (พ.ศ. 2428) โดยรถไฟฟ้าคันแรกถูกพัฒนาขึ้นในปี ค.ศ. 1830 (พ.ศ. 2373) พัฒนาก่อนรถสันดาปภายใน โดยนักประดิษฐ์ชาวสกอตแลนด์ชื่อ Robert Anderson เขาสร้างรถไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่แบบไม่สามารถชาร์จได้ (Non-rechargeable Battery) ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นของรถไฟฟ้าในยุคแรก รถไฟฟ้าของ Robert  Anderson ถือเป็นนวัตกรรมที่สำคัญในการเริ่มต้นยุคของยานยนต์ไฟฟ้า

ข้อจำกัดของแบตเตอรี่ของ Robert Anderson ที่ไม่สามารถใช้งานจริงได้ในยุคนั้น

ชาร์จใหม่ไม่ได้: ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ทุกครั้ง
พลังงานไม่เพียงพอ: ใช้งานได้ไม่นานเมื่อเทียบกับเทคโนโลยีปัจจุบัน
ไม่มีระบบควบคุมพลังงาน: ทำให้การใช้งานมีข้อจำกัด วิ่งได้ระยะทางไม่ไกล

รถยนต์เครื่องยนต์สันดาปภายใน (รถใช้น้ำมัน) พัฒนาทีหลังแต่ใช้งานได้จริง

Karl Benz ผลิตรถ Benz Patent-Motorwagen ซึ่งเป็นรถยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์น้ำมันคันแรกของโลก ในปี 1885-1886 (พ.ศ. 2428-2429)
รถยนต์ที่ใช้น้ำมันพัฒนาอย่างรวดเร็ว เพราะเติมเชื้อเพลิงได้ง่ายกว่า และเดินทางได้ไกลกว่ารถไฟฟาในยุคนั้น
น้ำมันและมีราคาถูกกว่า ทำให้คนทั่วไปเข้าถึงได้ง่าย และปั๊มน้ำมันเกิดขึ้นจำนวนมาก

ผู้พัฒนาแบตเตอรี่สำหรับรถไฟฟ้าคันแรกของโลก

แม้ว่า Robert Anderson จะเป็นผู้สร้างรถไฟฟ้าคันแรก แต่ผู้ออกแบบและติดตั้งระบบขับเคลื่อนไฟฟ้าในรถไฟฟ้าที่สามารถใช้งานได้จริง และมีประสิทธิภาพถูกพัฒนาขึ้นในปลายศตวรรษที่ 19 โดย Thomas Parker ชาวอังกฤษ ฉายา “The Edison of Europe” ได้สร้างรถไฟฟ้าที่ใช้แบตเตอรี่แบบชาร์จได้ (Rechargeable Battery) ในปี ค.ศ. 1884 (พ.ศ. 2427) เขามีส่วนช่วยให้เทคโนโลยีรถไฟฟ้าในรถยนต์ก้าวหน้าและสามารถนำไปใช้ได้จริง

ประวัติ Thomas Parker ผลงาน และสิ่งประดิษฐ์

ปรับปรุงแบตเตอรี่ตะกั่ว-กรด: ปาร์กเกอร์จดสิทธิบัตรการปรับปรุงแบตเตอรี่ตะกั่ว-กรดในปี 1882 (พ.ศ. 2425) ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ 
พัฒนารถยนต์ไฟฟ้า: เขาเป็นผู้บุกเบิกในการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า โดยได้สร้างรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกของโลก 
ผลิตเชื้อเพลิงไร้ควัน: ปาร์กเกอร์คิดค้นเชื้อเพลิงไร้ควันที่เรียกว่า "โคอาไลต์" (Coalite) ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงที่เผาไหม้สะอาดและปล่อยมลพิษน้อย 
จัดตั้งบริษัทไฟฟ้า: เขาก่อตั้งบริษัท (Thomas Parker Ltd.) ที่จัดจำหน่ายอุปกรณ์ไฟฟ้า และระบบไฟฟ้าในวงกว้าง 
การขนส่ง: มีบทบาทสำคัญในการพัฒนารถรางไฟฟ้า และระบบขนส่งสาธารณะ 

รถไฟฟ้าคันแรกของโลกที่แท้จริง

แต่รถไฟฟ้าคันแรกที่ใช้ได้จริงคือ Flocken Elektrowagen ในปี 1888 (พ.ศ. 2431) โดย Andreas Flocken นักประดิษฐ์ชาวเยอรมัน  รถไฟฟ้าคันนี้สามารถให้กำลัง 0.9 กิโลวัตต์ (1 แรงม้า) วิ่งได้ด้วยความเร็วสูงสุด 15 กม./ชม. บนน้ำหนักตัวรถ 400 กิโลกรัม Andreas Flocken ได้พิสูจน์ให้เห็นว่า รถไฟฟ้าสามารถใช้งานได้จริง 

มรดกของ Andreas Flocken

Flocken Elektrowagen แม้ไม่ประสบความสำเร็จในเชิงพาณิชย์ แต่ถือเป็นนวัตกรรมที่สำคัญในประวัติศาสตร์รถยนต์ไฟฟ้า และเป็นแรงบันดาลใจให้กับนักประดิษฐ์รุ่นหลัง เป็นจุดเริ่มต้นของเทคโนโลยีที่สำคัญในศตวรรษที่ 21

กรณีพิพากและความท้าทายของรถยนต์ไฟฟ้าในช่วงปลายศตวรรษที่ 19

การแข่งขันระหว่างรถไฟฟ้า และรถน้ำมัน

ในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 รถไฟฟ้า ต้องแข่งขันกับรถเครื่องยนต์สันดาปภายใน รถไฟฟ้ามีข้อดีในเรื่องความเงียบ ไม่มีการปล่อยมลพิษ แต่มีข้อจำกัดในเรื่องระยะทางและการชาร์จแบตเตอรี่ การที่คนในยุคนั้นขาดความตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าไม่ได้รับความนิยม และปัญหาเรื่องเศรษฐกิจเรื่องปากท้องที่เปลี่ยนจากยุคเกษตรกร มาเป็นยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมที่มีความเป็นทุนนิยมมากขึ้น ผู้คนหันมาใช้รถยนต์ที่ใช้น้ำมันมากขึ้นเนื่องจากราคาถูกและสะดวกกว่า ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าไม่ได้รับความนิยม

ข้อจำกัดทางเทคโนโลยีแบตเตอรี่

เทคโนโลยีแบตเตอรี่แบบชาร์จได้ (Rechargeable Battery) ยังไม่ก้าวหน้า แบตเตอรี่ในยุคปลายศตวรรษที่ 19 ยังมีประสิทธิภาพต่ำ มีน้ำหนักมาก เก็บพลังงานได้น้อย และการขาดแคลนสถานีชาร์จแบตเตอรี่ก็เป็นปัญหาสำคัญที่ทำให้รถไฟฟ้าไม่เป็นที่นิยม

ขาดการสนับสนุนจากภาครัฐ

รถไฟฟ้าในยุคนั้นขาดการสนับสนุนจากรัฐบาลและนักลงทุน เนื่องจากปัญญาด้านเทคโนโลยีและมีต้นทุนการผลิตสูง ในขณะที่รถยนต์ที่ใช้น้ำมันได้รับความสนใจจากนักลงทุนและบริษัทใหญ่ๆ มากกว่า

กรณีพิพาททางสิทธิบัตร

ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 มีการสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ และพัฒนาเทคโนโลยีมากมาย นักประดิษฐ์ พยายามจดสิทธิบัตรเพื่อป้องกันไม่ให้คู่แข่งนำเทคโนโลยีของตนไปใช้ โดยหวังว่าจะได้เปรียบทางการตลาด ซึ่งส่งผลกระทบต่อการพัฒนารถไฟฟ้าในหลายด้าน การแข่งขันนี้ทำให้เกิดการฟ้องร้องและพิพาททางกฎหมาย การฟ้องร้องสิทธิบัตรใช้เวลานานและใช้งบประมาณจำนวนมาก ทำให้เวลาในการพัฒนารถไฟฟ้าถูกใช้ไปต่อสู่การต่อสู้ทางกฎหมายแทน เกิดการขาดความร่วมมือ และความไม่แน่นอนของนักประดิษฐ์ที่ไม่มั่นใจในสิทธิ์ของตน ปัญหาการจัดการสิทธิบัตรอย่างไม่เป็นธรรมทำให้การพัฒนาเทคโนโลยีรถไฟฟ้าลดลง 

อ้างอิง
หนังสือ The Electric Vehicle: Technology and Expectations in the Automobile Age โดย Gijs Mom
(ISBN: 978-0801871382)
หนังสือนี้กล่าวถึงประวัติศาสตร์รถยนต์ไฟฟ้าและความท้าทายในยุคแรกเริ่ม

เว็บไซต์ Deutsches Museum (German Museum)
https://www.deutsches-museum.de/
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้มีข้อมูลเกี่ยวกับ Flocken Elektrowagen และประวัติศาสตร์รถยนต์ไฟฟ้าในเยอรมนี

บทความจาก IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)
https://www.ieee.org/
บทความทางวิชาการเกี่ยวกับการพัฒนารถยนต์ไฟฟ้าในศตวรรษที่ 19

เว็บไซต์ USPTO (United States Patent and Trademark Office)
https://www.uspto.gov/
ข้อมูลเกี่ยวกับประวัติศาสตร์สิทธิบัตรและกรณีพิพาททางกฎหมาย

Electric car
https://en.wikipedia.org/wiki/Electric_car
บทความนี้เกี่ยวกับรถยนต์ไฟฟ้า สำหรับรถยนต์ไฟฟ้าทุกประเภท